Wat gaan er de laatste maanden weer veel berichten rond over de toename van stress & burn-out klachten, al dan niet gedreven door Corona. Voor COVID-19 nam het aantal mensen met stress & burn-out klachten al toe. Het RIVM* rapporteert dat het aantal nieuwe gevallen van overspannenheid in de periode 2011-2018 is toegenomen. Bij mannen was de toename (19%) minder groot dan bij vrouwen (39%). Onder andere in de zorg en het onderwijs zien we hoge scores**. Hoge werkdruk, weinig erkenning, hoge verwachtingen… Dit zijn enkele voorbeelden van wat er genoemd wordt als oorzaak.
Onzekerheid in de ‘Nieuwe wereld’
De maatregelen rondom Corona hebben iedereen getroffen en iedereen ervaarde dit op zijn/haar eigen manier. Er zijn mensen die veel rust hebben ervaren doordat alles wat ‘moest’ ineens wegviel. Anderen ervaarden juist onrust omdat ze ineens met complete gezinnen bij huis kwamen te zitten. Weer anderen kregen last van angst & paniek. Maar ook was er veel verdriet & verlies.
Maar hoe je het ook ervaren hebt en nog ervaart, voor iedereen waren de maatregelen voelbaar. En nog steeds, want ook nu is er elke dag nog onzekerheid. Komt er een tweede golf? Heb ik straks nog een baan? Red ik het financieel wel? Hoe vind ik balans tussen thuis zijn en thuiswerken? Blijf ik (of mijn naasten) wel gezond? En wat dachten we van alle mensen die de afgelopen maanden overuren hebben gewerkt om alles te kunnen regelen. Kunnen die nog zo’n periode aan als er wel een tweede golf komt?
Stress begrijpen is de eerste stap naar preventie
Alleen al dit wetende, is het dan raar dat we een stijging zien in het aantal stress en burn-out klachten? Lijkt mij niet. Wat ik wil is dat we anders leren omgaan met stress. De taboe en de schaamte moet eraf. Ik geloof dat wij door (zelf) educatie en dialoog kunnen gaan begrijpen wat stress is. Dat het geen teken van zwakte is, maar een heel natuurlijk beschermingsmechanisme. Dat we bewust zijn van het feit dat iedereen stressklachten kan hebben of burn-out kan raken. Wat je werk of situatie ook is. Welke functie je ook hebt. Maar ook dat er meer gedaan wordt aan preventie. We leven in een maatschappij waarin we hoge verwachtingen hebben van onszelf en van anderen én prestatiegericht zijn. En nu ook nog eens te maken hebben met Corona. Laat dit een wake-up call zijn en samen zorgen dat stress/burn-out gaat afnemen.
Hulp is nuttig, vind je eigen grens
Zoals ik net al aangaf is preventie zo belangrijk. In mijn praktijk, uit eigen ervaring en ook uit gesprekken om mij heen, weet ik dat heel veel mensen niet eens weten wat stress eigenlijk is, wat stressklachten zijn en hoe ze dit bij zichzelf of een ander kunnen opmerken. Laat dus staan dat ze doorhebben dat ze (bijna) burn-out zijn. Maar ook dat uiteindelijk jijzelf zorg draagt voor jouw eigen stressniveau.
Er wordt nog steeds vaak gevraagd of het werk gerelateerde stress is of privé gerelateerd. Maar dit maakt toch eigenlijk niet uit? Jij bent dezelfde persoon. Zowel op je werk als thuis. En je neemt uit beide situaties ook jezelf mee. Dus laat die vraag weg en ga ervoor dat iemand lekker in zijn vel kan zitten. Dat ieder voor zich zelf kan leren omgaan met stress en het herkennen hiervan. Iedereen reageert namelijk anders en iedereen heeft een eigen grens.
En zoals onlangs beschreven door NCPSB-voorzitter Theo Immers in het AD***:
“Als je er bij deze groep (wijst in dit geval als voorbeeld op de vitale beroepen) op tijd bij bent en ze bijvoorbeeld in persoonlijke coachingssessies virtueel weerbaar maakt, moet je een heleboel kunnen voorkomen. Ze doen vaak onbewust dingen niet helemaal goed”, zegt Immers. Drie tot vier uur coaching is meestal al voldoende. ,,Je moet de oorzaak weghalen. Iemand met een gebroken been laat je ook niet meteen lopen, dat been moet eerst genezen. We moeten mensen proberen duidelijk te maken hoe ze in elkaar zitten en hoe ze om moeten gaan met stress.”
